Η Αγία Βαρβάρα, γεννήθηκε στην Ηλιούπολη της Συρίας το 290 μ.χ. και ήταν θυγατέρα του πολύ πλούσιου και φανατικού ειδωλολάτρη Διόσκουρου, Σατράπη της Νικομήδειας, που το μίσος του για τους Χριστιανούς ήταν πολύ μεγάλο και τον οδηγούσε σε πράξεις εγκληματικές.
Αντίθετα, η Αγία Βαρβάρα γίνεται κρυφή Χριστιανή, από κάποια κρυφή Χριστιανή που ήταν στην υπηρεσία της, και όταν χρειάστηκε δεν δίστασε να φανερώσει το μυστικό της στον πατέρα της, αψηφώντας την οργή του. Φυσικά ο σκληρός και άπονος Διόσκουρος, τυφλωμένος από τον φανατισμό του και μη μπορώντας να την συγχωρέσει, την παρέδωσε στον έπαρχο Μαρκιανό για να την τιμωρήσει. Ο Μαρκιανός προσπάθησε να την κάνει να αλλάξει ιδέες υποβάλλοντας την σε φρικτά βασανιστήρια αλλά και εξευτελισμούς. Μετά τα φοβερά εκείνα βασανιστήρια, έκλεισε την Βαρβάρα στην φυλακή, πιστεύοντας ότι με ένα δεύτερο βασανισμό θα την έκανε να αλλάξει γνώμη. Τα μεσάνυκτα το σκοτεινό κελί της Αγίας γέμισε με λαμπερό φως. Πάνω σ αυτό το λαμπερό φως παρουσιάστηκε ο Κύριος Ιησούς Χριστός που την όπλισε με δύναμη λέγοντας της:
– Μη φοβηθείς. Μη λυγίσεις. Εγώ θα είμαι πάντα μαζί σου.
Σε λίγο η Αγία δεν ένιωθε κανένα πόνο στο κορμί της και η πληγές της επουλώθηκαν. Ο Χριστός είχε κάνει το θαύμα του.
Ο Μαρκιανός τότε κατάλαβε ότι δεν μπορούσε να νικήσει την πίστη της Αγίας και να την κάνει να προσκυνήσει τους ψεύτικους θεούς του. Τότε την έστειλε πίσω στον πατέρα της για να την τιμωρήσει με αποκεφαλισμό.
Ο Διόσκουρος τυφλωμένος από το μίσος του για τους χριστιανούς, δεν μπόρεσε πια να δει τη Βαρβάρα σαν κόρη του. Κατά την κρίση του, αφού ήταν Χριστιανή, ήταν άσπονδος εχθρός και έπρεπε να εξοντωθεί.
Όταν η Αγία προχωρούσε προς στο τόπο της Θυσίας της την διακατείχε μεγάλη αγαλλίαση και αξιοθαύμαστη ηρεμία.
Φθάνοντας στο τόπο της Θυσίας ο Διόσκουρος έσυρε το ξίφος του και αποκεφάλισε το σπλάχνο του, την ίδια του την κόρη.
Ταίς πατρικαίς χερσί τω πατρικώ ξίφει την τελειώσιν δέχεται”, όπως λέει ο βιογράφος της Συμεών.
Κατά την παράδοση και ενώ ο Διόσκουρος επέστρεφε από τον τόπο της Θυσίας, και ενώ ο ουρανός ήταν πεντακάθαρος, μια αστραπή αυλάκωσε τον ουρανό και ένας κεραυνός έπεσε στο κεφάλι του παιδοκτόνου.
Η Θεία Δίκη, με μορφή κεραυνού έκαψε τον άσπλαχνο πατέρα.
Κάποιος ευσεβής Χριστιανός που λεγόταν Ουαλευτίνος, και βρισκόταν στον τόπο του μαρτυρίου πήρε το Ιερό Λείψανο της Αγίας, το μετέφερε στο χωριό Γελασό και τα ενταφίασε με την πρέπουσα τιμή.
Το τιμωρό κεραυνό του Διόσκουρου, συμβολίζουν τα πυρά του πυροβολικού μας, που έχει ως προστάτιδα του την Αγία Μεγαλομάρτυρα Βαρβάρα. Το Ελληνικό και το Κυπριακό Πυροβολικό έχουν τοποθετήσει το εικόνισμα της Αγίας Βαρβάρας στα ασπίδια των πυροβόλων τους και οι πυροβολητές ζητώντας από την Αγία την προστασία της αντλούν από το εικόνισμα αυτό δύναμη στους Αγώνες του Έθνους για Ελευθερία.