Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Εφέδρων Πυροβολικού ιδρύθηκε την 1η Απριλίου 1998, από μια ομάδα εφέδρων πυροβολητών οι οποίοι νοιάζονταν για το όπλο στο οποίο υπηρέτησαν την στρατιωτική τους θητεία και ήθελαν να προσφέρουν στην ανάδειξη της ιστορίας του όπλου στην αναβάθμιση του καθώς και στην παροχή κάθε βοήθειας στις μονάδες του Πυροβολικού της Εθνικής Φρουράς. Κατά τη πρώτη περίοδο ζωής του Συνδέσμου συμπληρώθηκαν όλες οι νομικές και άλλες διαδικασίες για την εγγραφή του σαν Σωματείο στο Υπουργείο Εσωτερικών καθώς και η αναγνώριση του από το Υπουργείο Άμυνας. Ταυτόχρονα άρχισε η εγγραφή μελών στο Σύνδεσμο μέσα από τις παρουσιάσεις των εφέδρων στις μονάδες πυροβολικού και μέσα από συγκεντρώσεις σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου. Η εγγραφή των μελών συνεχίστηκε με μεγάλους ρυθμούς και ο αριθμός των μελών είχε ξεπεράσει τα 1000 τους πρώτους μήνες ύπαρξης του Συνδέσμου. Τον Απρίλιο του 1999 πραγματοποιήθηκε η ιδρυτική Συνέλευση του Συνδέσμου στο αμφιθέατρο της Ε.Τ.Υ.Κ. στη Λευκωσία, κατά την οποία εγκρίθηκε το καταστατικό του Συνδέσμου και εξελέγη το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο. Παράλληλα με την εγγραφή νέων μελών και την οργάνωση του Συνδέσμου, τέθηκε σαν πρωταρχικός στόχος από το Διοικητικό Συμβούλιο, η καταγραφή της Ιστορίας του Πυροβολικού και η έρευνα για την δημιουργία του αρχείου των πεσόντων και αγνοουμένων του όπλου κατά τις επιχειρήσεις για την απόκρουση της βάρβαρης τουρκικής εισβολής του 1974, το οποίο δεν υπήρχε μέχρι τότε. Η απόδοση τιμής προς ηρωικούς νεκρούς και αγνοούμενους μας είχε τεθεί πολύ ψηλά στις προτεραιότητες του τότε Διοικητικού Συμβουλίου. Άρχισαν τότε οι πρώτες συναντήσεις με τις οικογένειες των Ηρώων μας και συγκεντρώσεις των συμπολεμιστών τους καθώς και οι παρουσίες των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου σε τρισάγια και μνημόσυνα που πραγματοποιούνταν τότε και καταγράφονταν μαρτυρίες και πληροφορίες που αφορούσαν τους Ήρωες του Πυροβολικού. Έγιναν επίσης επαφές με την Υπηρεσία Αγνοουμένων και την Υπηρεσία Ανθρωπιστικών θεμάτων του Υπουργείου Εξωτερικών και εντοπίστηκαν τα ονόματα και πληροφορίες για τον μεγαλύτερο αριθμό των πεσόντων και των αγνοουμένων του Πυροβολικού. Αποφασίστηκε τότε η ανέγερση του Μνημείου των Πεσόντων και Αγνοουμένων του Πυροβολικού. Μετά από μια υπεράνθρωπη προσπάθεια και με την μεγαλειώδη συνεισφορά των εφέδρων του Πυροβολικού κατέστη δυνατή η ανέγερση επιβλητικού Μνημείου στο « Στρατόπεδο Χρήστου Σαμάρα » στη Αθαλάσσα. Στο διάστημα που μεσολάβησε μέχρι την ανέγερση του Μνημείου, το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου μας τελούσε μνημόσυνα για τους Ήρωες μας στους ιερούς ναούς της περιοχής Αθαλάσσας και σε άλλες πόλεις και χωριά της Κύπρου στην παρουσία των συγγενών των Ηρώων και των συμπολεμιστών τους. Το πρώτο επίσημο μνημόσυνο στο χώρο του ανεγερθέντος μνημείου και πριν από την τέλεση των αποκαλυπτηρίων του, τελέστηκε την 20η Ιουλίου 2004 με τη συμμετοχή στελεχών και εφέδρων του Πυροβολικού και όλων των μελών του τότε Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου. Η πρώτη επίσημη παρουσία του Συνδέσμου μας στους εορτασμούς για την προστάτιδα του όπλου μας Αγίας Βαρβάρας, έγινε την 4η Δεκεμβρίου 2004 με τη διοργάνωση της πρώτης έκθεσης φωτογραφίας για την Ιστορία του Πυροβολικού, η οποία πραγματοποιήθηκε στο « Στρατόπεδο Χρήστου Σαμάρα » στην Αθαλάσσα. Είχε προηγηθεί κατάθεση στεφάνων από τους επίσημους προσκεκλημένους στο Μνημείο των πεσόντων και Αγνοουμένων του Πυροβολικού. Ημερομηνία ορόσημο για τον Σύνδεσμο αποτελεί η 5η Φεβρουαρίου 2005 ημέρα αποκαλυπτηρίων του Μνημείου από τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσσο Παπαδόπουλο. Στην συγκινητική και εξαιρετικά οργανωμένη τελετή αποκαλυπτηρίων παρέστησαν, ο τότε τοποτηρητής του Αρχιεπισκοπικού θρόνου και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος νέας Ιουστινιανής και Πάσης Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος, Υπουργοί της Κυπριακής Κυβέρνησης, ο πρέσβης της Ελλάδος, βουλευτές, δήμαρχοι, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Γεώργιος Αντωνακόπουλος, ο Αρχηγός ΓΕΕΦ αντιστράτηγος Αθανάσιος Νικολοδήμος, άλλοι επίσημοι και όλοι οι συγγενείς των Ηρώων μας, από τη Ελλάδα και την Κύπρο, στους οποίους και επιδόθηκαν τιμητικές πλακέτες από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Σύνδεσμος φιλοξένησε τους συγγενείς εξ Ελλάδος τις μέρες της τελετής. Κατά την τελετή των αποκαλυπτηρίων και το προσκλητήριο πεσόντων ρίφθηκαν χαιρετιστήριες βολές από πυροβόλα, γεγονός που γινόταν για πρώτη φορά στη Κύπρο σε παρόμοια τελετή. Τον Φεβρουάριο του 2005 άρχισε η ανέγερση του Μνημείου των πεσόντων της 185 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού και της 184 Πυροβολαρχίας Πεδινού Πυροβολικού στο χώρο των φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Κύπρου, στον οποίο υπήρχε μέχρι τον Ιούλιο του 1974 το « Στρατόπεδο Ανδρέα Κάρυου » έδρα των δύο μονάδων του Πυροβολικού. Στις 22 Ιουλίου 2005, τελέστηκαν τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου από τον τότε Υπουργό Άμυνας κύριο Κυριάκο Μαυρονικόλα στην παρουσία βουλευτών, συγγενών και συμπολεμιστών των Ηρώων των δύο μονάδων του Πυροβολικού. Το τρισάγιο τέλεσε ο τότε Χωρεπίσκοπος Τριμυθούντος Βασίλειος. Στις 6 Φεβρουαρίου 2006, πραγματοποιήθηκε ο πρώτος «Αγώνας Δρόμου Μνήμης και Τιμής των Ηρώων του Πυροβολικού» στην περιοχή της Αθαλάσσης. Στον Αγώνα συμμετείχαν έφεδροι πυροβολητές καθώς και στελέχη και κληρωτοί από όλες τις μονάδες του Πυροβολικού. Ο αγώνας αυτός καθιερώθηκε και συνέχιζε να διεξάγεται μέχρι το 2009. Ταυτόχρονα με την ανέγερση του Μνημείου των Ηρώων της 185 ΜΠΠ και της 184 ΠΠΠ, άρχισε και η ανέγερση του Μνημείου των Ηρώων της 187 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού στο χώρο του παλαιού « Στρατοπέδου Δημητράκη Χριστοδούλου » παρά το πάρκο Αθαλάσσας, όπου έδρευε η 187 Μοίρα μέχρι το καλοκαίρι του 1974. Τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου τέλεσε ο τότε Υπουργός Άμυνας Κύριος Φοίβος Κλώκκαρη,ς στις 21 Ιουλίου 2006, στην παρουσία βουλευτών, συγγενών και συμπολεμιστών των Ηρώων της Μοίρας καθώς και των τότε εξ Ελλάδος αξιωματικών της Μοίρας, Ταξίαρχων ε.α. κυρίων Αθανασάκη και Χρήστου. Το τρισάγιο τέλεσε ο Μητροπολίτης Κερύνειας Παύλος. Τον Οκτώβριο του 2006, ο Σύνδεσμος μας απόκτησε το οίκημα του στη Περιοχή Χρυσαλινιώτισσας στη Λευκωσία, στο οποίο στεγάζονται έκτοτε τα κεντρικά γραφεία του Συνδέσμου, το Μουσείο με πολεμικά κειμήλια τα οποία ο Σύνδεσμος έχει συλλέξει και μόνιμη έκθεση ιστορικών φωτογραφιών. Στο χώρο του οικήματος πραγματοποιείται ένα μεγάλο μέρος από τις δραστηριότητες του Συνδέσμου μας, όπως εκδηλώσεις απόδοσης τιμής, ενδοσωματειακοί εορτασμοί, διαλέξεις για διάφορα ενδιαφέροντα θέματα, ενημερώσεις για τη πορεία των ερευνών για την ανεύρεση των αγνοουμένων μας, εκθέσεις φωτογραφιών, αιμοδοσίες, συνεστιάσεις και άλλες εκδηλώσεις. Εξαιρετικής σημασίας ήταν οι τελετές ανακήρυξης επίτιμων μελών του Συνδέσμου μας, των αγνοουμένων Αντιστράτηγων Στυλιανού Καλμπουρτζή, Διοικητή της Ηρωικής 181 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού και του Αντιστράτηγου Παύλου Κουρούπη Διοικητή του Ηρωικού 251 Τάγματος Πεζικού οι οποίες πραγματοποιήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2007 και το Σεπτέμβριο του 2008 αντίστοιχα. Κατά τους ενδοσωματειακούς εορτασμούς της εορτής της μεγαλομάρτυρας Αγίας Βαρβάρας, προστάτιδας του Πυροβολικού το 2007, ανακηρύχθηκαν επίτιμα μέλη του Συνδέσμου μας οι διατελέσαντες Διοικητές Πυροβολικού ΓΕΕΦ Αντιστράτηγοι κύριοι Πέτρος Χατζηαντωνίου και Αλέξανδρος Μιχαηλίδης και κατά τον εορτασμό του 2008 ανακηρύχθηκε επίτιμο μέλος ο διατελέσας Διοικητής Πυροβολικού ΓΕΕΦ Υποστράτηγος κύριος Ανδρέας Τσίγκης. Κατά τον εορτασμό του 2009, τιμήθηκαν από τον Σύνδεσμο μας όλοι οι αποστρατευθέντες αξιωματικοί του Πυροβολικού. Στο οίκημα του Συνδέσμου πραγματοποιούνται επίσης κάθε χρόνο τελετές επίδοσης μεταλλίων τιμής στους πολεμιστές των μονάδων του Πυροβολικού που έλαβαν μέρος στις επιχειρήσεις για την απόκρουση της βάρβαρης τουρκικής του καλοκαιριού του 1974. Σε τελετή που έγινε στο οίκημα μας τον Μάιο του 2013 τιμήθηκε από τον Σύνδεσμο μας ο Αγωνιστής Βάσος Λυσσαρίδης. Στις 23 Ιουλίου 2009 τελέστηκαν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ήρωα Διοικητή της 181 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού Αντιστράτηγου Στυλιανού Καλμπουρτζή την οποία φιλοτέχνησε ο γλύπτης Γεώργιος Μαυρογένης και δώρισε ο Σύνδεσμος μας στην Εθνική Φρουρά. Τα αποκαλυπτήρια της προτομής η οποία τοποθετήθηκε στο στρατόπεδο που φέρει το όνομα του Ήρωα Διοικητή στον Δελίκηπο, τέλεσε ο τότε Υπουργός Άμυνας κύριος Κώστας Παπακώστας. Στις 4 Δεκεμβρίου 2010 ημέρα του εορτασμού της Αγίας Βαρβάρας, τελέστηκαν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ήρωα Διοικητή της 173 Μοίρας Αντιαρματικού Πυροβολικού Αντιστράτηγου Εμμανουήλ Χατζηδάκη, την οποία επίσης φιλοτέχνησε ο γλύπτης Γεώργιος Μαυρογένης και την οποία επίσης δώρισε ο Σύνδεσμος μας στην Εθνική Φρουρά. Τα αποκαλυπτήρια της προτομής η οποία τοποθετήθηκε στο στρατόπεδο που φέρει το όνομα του Ήρωα Διοικητή στην Αγία Βαρβάρα, τέλεσε ο αναπληρωτής Υπουργός Άμυνας , Υπουργό Υγείας κύριος Χρήστος Πατσαλίδη. Οι δύο προτομές παραχωρήθηκαν επίσης από τον Σύνδεσμο μας στις Ελληνικές ένοπλες δυνάμεις και τοποθετήθηκαν στη Σχολή Πυροβολικού στο Μεγάλο Πεύκο Αττικής. Τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Αντιστράτηγου Καλμπουρτζή τελέστηκαν από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κύριο Κάρολο Παπούλια σε μια εξαιρετικά συγκινητική τελετή στις 2 Απριλίου 2011, στη παρουσία της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της Ελλάδος και στη παρουσία του τότε Υπουργού Άμυνας της Κύπρου κυρίου Κώστα Παπακώστα και του τότε Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς Αντιστράτηγου Πέτρου Τσαλικίδη. Στα πλαίσια των εορτασμών της προστάτιδας του όπλου του Πυροβολικού από τις Ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, τελέστηκαν στις 4 Δεκεμβρίου 2011 από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας της Ελλάδος κύριο Δημήτριο Αβρααμόπουλο τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ήρωα Αντιστράτηγου Εμμανουήλ Χατζηδάκη. Ένα ακόμα ορόσημο για τον Σύνδεσμο αποτελεί ανέγερση του Μνημείου των Ηρώων του Πυροβολικού που κατασκευάστηκε με δαπάνες του Συνδέσμου, κατόπιν της ευγενούς παραχώρησης του χώρου από την εκκλησιαστική επιτροπή, στο προαύλιο του Ιερού Ναού Αγίας Βαρβάρας στο Πλατύ Αγλαντζιάς. Τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου τελέστηκαν στις 20 Ιουλίου 2015, από τους έντιμους Υπουργούς Οικονομικών και Άμυνας κυρίου Χάρη Γεωργιάδη και Χριστόφορο Φωκαίδη εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας και τον Πρωτοσύγκελο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου Αρχιμανδρίτη Ιωάννη εκ μέρους της Α.Μ. του Αρχιεπισκόπου Κύπρου. Ο Σύνδεσμος διοργανώνει κάθε χρόνο από το 2004, τρισάγιο στη μνήμη των πεσόντων και δέηση για την ανεύρεση των αγνοουμένων στο Μνημείο των πεσόντων και Αγνοουμένων Πυροβολικού στο «Στρατόπεδο Χρήστου Σαμάρα» στην Αθαλάσσα, και από τον Ιούλιο του 2014 στο νέο Μνημείο στο Πλατύ Αγλαντζιάς, στην οποία παρευρίσκονται οι οικογένειες των Ηρώων μας. Ένα ακόμα ορόσημο αποτελεί επίσης για τον Σύνδεσμο μας η παραγωγή της ταινίας « Το βουνό της Σιωπής » με θέμα την ηρωική και ταυτόχρονα τραγική 181 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού και την πορεία των πυροβολητών της Μοίρας προς την Δόξα και την Αθανασία με κορύφωση επική μάχη-ενέδρα της 23 Ιουλίου 1974. Το κόστος παραγωγής της ταινίας είχαν καλυφτεί από τον Σύνδεσμο μας και τα δικαιώματα προβολής της έχουν παραχωρηθεί στο Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου το οποίο προβάλει τη ταινία κατά τις μαύρες επετείους της Τουρκικής Εισβολής του 1974. Ταυτόχρονα με τη παραγωγή της ταινίας και κατά τις επισκέψεις στο χώρο ενέδρας στη Διάβαση Μπέλλα-Πάις, άρχισε και η μεγάλη προσπάθεια του Συνδέσμου μας για τον εντοπισμό των ομαδικών των αγνοούμενων μαχητών της Μοίρας. ‘Όλα τα στοιχεία που είχαν συγκεντρωθεί παραδόθηκαν υπό μορφή πολύ εμπεριστατωμένης μελέτης με χάρτες και φωτογραφίες στις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για διερεύνηση. Με βάση τις πληροφορίες που ο Σύνδεσμος παρέδωσε, άρχισαν οι έρευνες και οι εκταφές με εξαιρετικά αποτελέσματα και τον εντοπισμό ενός μεγάλου αριθμού λειψάνων των αγνοουμένων μαχητών της Ηρωικής Μοίρας. Η σύνθεση της «Ελεγείας για τον Χαμένο Πυροβολητή» ενός πένθιμου εμβατηρίου αφιερωμένου στους Ήρωες του Πυροβολικού μας, αποτελεί επίσης μια σημαντική ενέργεια του Συνδέσμου μας. Το πένθιμο εμβατήριο έχει ακουστεί για πρώτη φορά δημόσια στο Τρισάγιο που ο Σύνδεσμος διοργάνωσε το 2013 στο « Στρατόπεδο Χρήστου Σαμάρα». Για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων του, ο Σύνδεσμος μας οργανώνει κάθε χρόνο την Παγκύπρια χοροεσπερίδα του στην οποία προσκαλούνται και παρίστανται, Υπουργοί, Βουλευτές, Δήμαρχοι και αριθμός αποστράτων και εν ενεργεία αξιωματικών. Οι μέχρι τώρα Χοροεσπερίδες στέφθηκαν με απόλυτη επιτυχία με τη συμμετοχή μεγάλου αριθμού εφέδρων πυροβολητών και φίλων του Συνδέσμου μας. Στο καλλιτεχνικό μέρος των χοροεσπερίδων συμμετέχουν κάθε χρόνο γνωστοί καλλιτέχνες και τραγουδιστές από την Ελλάδα και την Κύπρο. Ο Σύνδεσμος στα χρόνια της λειτουργίας του κατέστη αρωγός στις ανάγκες των Μοιρών Πυροβολικού της Εθνικής Φρουράς. Παραχωρήθηκαν στις Μονάδες μας διάφορες συσκευές γραφείου, συσκευές κλιματισμού, έπιπλα, τηλεοράσεις καθώς και οικονομική βοήθεια για τη κάλυψη των εξόδων για τη κατασκευή έργων εντός των στρατοπέδων. Παραχωρήθηκε επίσης συσκευή απινίδωσης για τις ανάγκες της Διοίκησης Πυροβολικού. Ο Σύνδεσμος παραχωρεί τακτικά οικονομική βοήθεια σε δυσπραγούντες πυροβολητές και σε μέλη των οικογενειών των Ηρώων μας που είχαν ανάγκη είτε λόγω προβλημάτων Υγείας είτε λόγω άλλων αναγκών. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου μας αποφάσισε το 2012 την ίδρυση του «Εμπιστεύματος Υποτροφιών του Παγκυπρίου Συνδέσμου Εφέδρων Πυροβολικό» το οποίο έχει προικοδοτήσει με το απαιτούμενο κεφάλαιο για τη χορήγηση μιας υποτροφία ετησίως σε φοιτητή διδακτορικού επιπέδου με έρευνα σε θέμα που αφορά τη νεώτερη Κυπριακή Ιστορία. Η πρώτη υποτροφία παραχωρήθηκε το 2012. Με την δραστηριότητα και το έργο που ο Σύνδεσμος μας επιτελεί κέρδισε αναγνώριση της προσφορά του από τη πολιτική, θρησκευτική και στρατιωτική ηγεσία της Πατρίδας μας, και έχει καταστεί σαν ένα από τους σημαντικότερους Συνδέσμου Εφέδρων της πατρίδας μας. Ο κύριος σκοπός και στόχος των ενεργειών και της δραστηριότητας του Συνδέσμου μας όπως καθορίζεται από το Καταστατικό του είναι η Απελευθέρωση της Πατρίδας μας και σε αυτό το σκοπό επικεντρώνουμε όλες μας τις δυνάμεις. Η κατεχόμενη γη μας και οι τάφοι των Ηρώων μας στον Πενταδάκτυλο και την Μεσαορία αποτελούν φάρο και πυξίδα στον Αγώνα μας.
