Εξαιρετική επιτυχία είχε η εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου «Η Δράση των Μονάδων Πυροβολικού της Εθνικής Φρουράς το Καλοκαίρι του 1974 – Αποφασιστικός Παράγων επί του Πεδίου της Μάχης» που ο Σύνδεσμος μας εξέδωσε τον περασμένο Ιούλιο. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Σύνδεσμο μας από κοινού με το Σύνδεσμο Εθνοφυλάκων Επαρχίας Αμμοχώστου και τέθηκε υπό την αιγίδα του Δημάρχου Παραλιμνίου, Έφεδρου Αξιωματικού Πυροβολικού, κυρίου Θεόδωρου Πυρίλλη. Η προσέλευση ξεπέρασε κάθε προηγούμενη στις επαρχιακές παρουσιάσεις του βιβλίου. Σημαντικές ήταν οι παρουσίες αριθμού συγγενών των Ηρώων της 181 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού και της 173 Μοίρας Αντιαρματικού Πυροβολικού μονάδων που έδρευαν κατά την Τουρκική Εισβολή στο Τρίκωμο και τον Καράολο αντίστοιχα καθώς και των πολεμιστών των δύο Ηρωικών Μονάδων. Στην εκδήλωση ήταν παρόντες Βουλευτές, ο Δήμαρχος Παραλιμνίου και Δημοτικοί Σύμβουλοι του Δήμου, εν ενεργεία και εν αποστρατεία αξιωματικοί του Πυροβολικού, μεγάλος αριθμός φίλων του Συνδέσμου και δημότες Παραλιμνίου. Το βιβλίο παρουσίασε ο δημοσιογράφος Λάζαρος Μαύρος με συντονιστή τον Δρα Λάμπρο Καούλα. Ο Σύνδεσμος μας εκφράζει τις ευχαριστίες του στο Δήμο Παραλιμνίου και τον Δήμαρχο κύριο Θεόδωρο Πυρίλλη καθώς και στον Σύνδεσμο Εθνοφυλάκων Επαρχίας Αμμοχώστου και τον Πρόεδρο του Δρ Θεόδουλο Πουλλή για την άψογη διοργάνωση της εκδήλωσης.
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Συνάδελφοι εν όπλοις υπηρετούντες Εθνοφύλακες,
Οικοδεσπότες Παραλίμνιοι, κύριε Δήμαρχε,
Φίλτατοι πρωτοστάτες Έφεδροι Πυροβολητές.
Για ένα πολύ σπουδαίο βιβλίο μαζευτήκαμε απόψε εδώ.
Το έχω μελετήσει προσεχτικά. Αργά-αργά και επίμονα.
Μία προς μία τις 851 σελίδες του.
Και τις 2.672 υποσημειώσεις του.
Θέλω όμως να σας ομολογήσω ότι:
Μελετώντας το βιβλίο, πάσκιζα να επιβάλλω στον εαυτό μου,
ένα δύσκολο και ψυχοφθόρο καθήκον.
Της αναγκαίας ψυχρής, αποστασιοποιημένης και,
όσο το δυνατό, αντικειμενικής ανάγνωσής του.
Ακατόρθωτης όμως συναισθηματικά.
Διότι δυστυχώς ανήκω σε μια από τις μοιραίες ΕΣΣΟ
της Εθνικής Φρουράς που υπηρετούσαν το καταραμένο 1974.
Της 1972 Β ΕΣΣΟ. Με τους πολεμιστές του 256 Τ.Π.
Στην μάχη της Λεύκας 20-22 Ιουλίου 1974.
Όπου είχαμε τα καθοριστικά για τη νίκη πυρά υποστήριξης
της πυροβολαρχίας της 183 Μοίρας Πυροβολικού.
Ύστερα στη μάχη στο Αγριδάκι 31 Ιουλίου και 1η Αυγούστου.
Και στη Μάχη – Μακελειό Καραβά και Λαπήθου
της 6ης Αυγούστου χωρίς όμως το Πυροβολικό μας.
Συμπληρώνοντας την 24μηνη μας θητεία 20η Ιουλίου 1974,
αντί να λάβουμε εκείνες τις μέρες
το χαρτί της απόλυσης απ’ τον στρατό,
μας βρήκε ο όλεθρος του κακουργηματικού πραξικοπήματος
και του προδομένου πολέμου.
Υπηρετούσαμε τότε. Και υποστήκαμε στα πεδία των μαχών
και – όσοι επιζήσαμε – συνεχίζουμε να βιώνουμε,
την ανεπανόρθωτη ακόμη α τ ί μ ω σ η
του ολέθριου για τον Ελληνισμό 1974.
Και βεβαίως, γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο,
είναι εντελώς φυσιολογικό ότι,
στερούμαστε της αναγκαίας αμεροληψίας
που απαιτείται στις συνήθεις βιβλιοπαρουσιάσεις.
H εντιμότητα ορίζει ότι οφείλουμε
να σας το πούμε εκ των προτέρων.
Ούτε κι ο ίδιος ο συγγραφέας του βιβλίου μπορεί ίσως να φανταστεί,
πόσες φορές διέκοψα την ανάγνωσή του. Για να γαληνέψει η ψυχή μου.
Από την αναβίωση της κατάρας του ’74.
Και από το προσωπικό πένθος.
Ώστε να συνεχίσω αργότερα τη μελέτη του.
Αυτό λοιπόν το βιβλίο, του Χαράλαμπου Αλεξάνδρου,
«Η Δράση των Μονάδων Πυροβολικού της
Εθνικής Φρουράς το καλοκαίρι του 1974»,
το έχω ήδη χαρακτηρίσει στην αρθρογραφία μου,
ως μνημειώδες έργο έντιμης επιστημονικής καταγραφής
ενός κρίσιμου στρατιωτικού κεφαλαίου της ιστορίας του ολέθριου 1974.
Των αποφράδων ημερών του πραξικοπήματος και της εισβολής.
Δοκιμασμένης ικανότητας και
έμπειρος στην επιστημοσύνη του,
ειδικά για το ολέθριο 1974, είναι ο συγγραφέας.
Το 2019 είχε κατορθώσει την συγγραφή ενός άλλου
μνημειώδους βιβλίου του. Τίτλος:
«361 Τάγμα Πεζικού: Χρονικό προάσπισης προδομένης πατρίδας».
790 σελίδων. Το εξέδωσε τότε ο Σύνδεσμος Επιζησάντων Πολεμιστών
του τραγικού 361 Τ.Π.
Του τάγματος Πεζικαρίων του αιματοβαμένου Σιγχαρί.
Το οποίο είχε υποστεί τις μεγαλύτερες από κάθε άλλη μονάδα της ΕΦ,
απώλειες στις πολεμικές επιχειρήσεις:
88 θυσιασθέντες, 47 αιχμαλωτισθέντες και 42 τραυματισθέντες.
Ανάμεσά τους κι ο αδελφικός μας παιδικός φίλος,
στην ίδια γειτονιά, στο σχολείο, στο προσκοπείο και στις κατασκηνώσεις.
Ο ηρωικός Ανθυπολοχαγός του 361 Τ.Π. Ευθυμάκης Χατζηπέτρου.
Τραυματισθέντα στη μάχη του Κουτσοβέντη, 24 Ιουλίου,
τον αποτέλειωσαν με λογχισμούς οι Τούρκοι εισβολείς.
Σήμερα, εγκώμιο οφείλουμε
στον επιτελέσαντα ήδη κι άλλα σημαντικά έργα εθνικής μνήμης,
Παγκύπριο Σύνδεσμο Εφέδρων Πυροβολικού,
ο οποίος εξέδωσε αυτό το καινούργιο βιβλίο του Αλεξάνδρου.
Επέχει θέση ενός ακόμη, διαρκούς πλέον,
Μνημοσύνου Τιμής.
Για τους θυσιασθέντες το 1974 Πυροβολητές μας.
Και για όλους τους αθάνατους συμπολεμιστές,
των άλλων μονάδων της Εθνικής Φρουράς,
της ΕΛΔΥΚ και της Α΄ Μοίρας Καταδρομών της Κρήτης.
Οι οποίοι έπεσαν μαχόμενοι στις προδομένες
από την Χούντα κυπριακές Θερμοπύλες.
Άξιος ιστορικός μελετητής
ο συγγραφέας Χαράλαμπος Αλεξάνδρου,
επιδόθηκε επιστημονικά σε μια εξαντλητική και
σε βάθος συγκριτική έρευνα
όλων των προσιτών αρχειακών πηγών.
- Από τα διασωθέντα στρατιωτικά αρχεία.
- Από τον ογκωδέστατο «Φάκελο Κύπρου».
- Από την εκτενέστερη, σχετιζόμενη με το θέμα, βιβλιογραφία.
- Ακόμη και την τουρκική.
- Και ιδίως: Με την παράλληλη συμπαρουσίαση των
καθ’ ύλην, κατά μονάδα, κατά χρόνο και κατά τόπο,
συναφών ευρημάτων της προφορικής ιστορίας που
ο ίδιος κοπιαστικά αναζήτησε και κατέγραψε. - Από ένα πλήθος ζωντανών προσωπικών μαρτυριών και συνεντεύξεων.
- Από 198, ονομαστικά αναφερόμενους, επιζήσαντες πολεμιστές, όλων των μονάδων του Πυροβολικού του 1974.
Και όλ’ αυτά αποτελούν τον κορμό της πληρότητας αυτού του βιβλίου.
Εμπλουτισμένου και με ένα πολυσέλιδο, άκρως κατατοπιστικό παράρτημα. - Με έγχρωμους χάρτες των περιοχών των πολεμικών επιχειρήσεων.
- Και με πρώτον, σπουδαιότερον, τον χάρτη με το Διάγραμμα των Δυνατοτήτων Βολής που είχαν τέσσερεις Μοίρες Πυροβολικού (οι: 182 και 187 και 189 και 190) συν μία ανεξάρτητη Πυροβολαρχία (η 198), ΑΝ ΤΙΣ ΑΦΗΝΑΝ ΝΑ ΤΑΧΘΟΥΝ ΕΓΚΑΙΡΩΣ ΣΤΙΣ ΠΡΟΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ εναντίον των Τούρκων εισβολέων στην ακτή της απόβασης.
- Και με τους Πίνακες αποστολών.
- Και τον κατάλογο των στρατοπέδων, των χώρων τάξης των πυροβόλων και των στόχων τους.
- Συνοπτικό επίσης χρονολόγιο των σημαντικότερων γεγονότων κάθε Μοίρας Πυροβολικού.
- Με τον κατάλογο των ηρώων κάθε μονάδας.
Σύνολο 112 θυσιασθέντων Πυροβολητών μας. - Καθώς και των διάφορων τύπων των πυροβόλων και οχημάτων στην κατάσταση που τα διέθεταν τότε.
Όποιοι είχαν την κατάρα, ανάμεσά τους και ο ομιλών,
να υπηρετούν το αποτρόπαιο καλοκαίρι του ’74
σε οποιαδήποτε από τις μονάδες που έλαβαν μέρος στις επιχειρήσεις,
γνωρίζουν ότι, δεν γνώριζαν
και ούτε ήταν δυνατόν να γνωρίζουν,
τι ακριβώς συνέβαινε και τι εξελισσόταν, ακόμη και
στους πλησιέστερους από τον δικό τους, χώρους επιχειρήσεων.
Ιδίως εκείνες τις μαύρες μέρες της θανατηφόρας εθνικής συμφοράς.
Αγνοούσαμε παντελώς τα τεκταινόμενα και τα καθέκαστα – όταν συνέβαιναν – του πρωταίτιου, καθοριστικά προδοτικού ρόλου, του χουντικού Αρχηγείου Ενόπλων Δυνάμεων της Αθήνας.
Και του πλήρως ελεγχόμενου από τους διατεταγμένους υποτελείς τους, πραξικοπηματίες της 15ης Ιουλίου, του τότε ΓΕΕΦ στην Κύπρο.
Υπηρετούντες κληρωτοί και επιστρατευθέντες, εκτελούσαμε
«άνευ αντιλογίας τας διαταγάς των ανωτέρων μας».
Όπως σκληρά εκπαιδευτήκαμε και αυστηρότατα εφαρμόζαμε
καθ’ όλην της διάρκεια της στρατιωτικής μας θητείας.
Και είναι επίσης ανέκαθεν γνωστό ότι:
Εκείνοι που ευσυνείδητα, και με
αυστηρά επιστημονικό επαγγελματισμό,
καταπιάνονται με τη διερεύνηση πολεμικών ιδίως γεγονότων,
για τη συγγραφή της ιστορίας, βρίσκουν διαρκώς μπροστά τους
πλήθος αλληλο-συγκρουόμενων εκδοχών.
Και αλληλο-αναιρουμένων αφηγήσεων για το κάθε γεγονός.
Ακόμη και από αυτόπτες – ή κατ’ ισχυρισμόν, ή και κατά φαντασίαν αυτόπτες – μάρτυρες.
Οι άνθρωποι, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους,
έχουμε πολλές φορές την λόξα και τον ψυχαναγκασμό και την ιδιοτέλεια,
να φτιάχνουμε ο καθένας το δικό του μύθευμα. Από αρχαιοτάτων χρόνων.
Ο Πατέρας της Ιστορίας, Ηρόδοτος ο Αλικαρνασσεύς,
παραθέτοντας τα γεγονότα των Περσικών Πολέμων
του 5ου προ Χριστού αιώνα, δεν ήταν λίγες οι φορές που
προειδοποιούσε τους αναγνώστες του ότι:
«Σε αυτή την εκδοχή που ακούγεται
εγώ με κανέναν τρόπο δεν δίνω πίστη»:
«Ούτος δε άλλος λέγεται λόγος,
ουδαμώς έμοιγε πιστός».
Συνεπώς: Το τιτάνιο καθήκον του δικού μας εδώ ικανού ιστορικού,
να διερευνήσει, να συνδυάσει, να διασταυρώσει, να εξιχνιάσει,
προπάντων να αποκαθάρει και να τεκμηριώσει,
κάθε μια από τις προφορικές μαρτυρίες επιζησάντων,
με όσα πράγματι συνέβαιναν, εξαιτίας κυρίως των διαταγών
και των ενεργειών του χουντικού Αρχηγείου στην Αθήνα και
του πραξικοπηματικού Υπαρχηγείου του στην Κύπρο,
αποτελεί τον επιστημονικό άθλο του
Χαράλαμπου Αλεξάνδρου σε αυτό το βιβλίο.
Στο αναγνωστικό κοινό, αυτό το βιβλίο
προσφέρει τη ευχέρεια να μελετήσει ταξινομημένη,
όπως κλιμακωτά εξελίχθηκε,
την ιστορία, τον βαθμό συμμετοχής, την δράση
τής κάθε μίας από τις εννέα (9) Μοίρες και
τις τέσσερεις (4) ανεξάρτητες Πυροβολαρχίες,
καθώς και της Διοίκησης του Πυροβολικού της ΕΦ,
σε ολόκληρη την Κύπρο.
Από την πρώτη μέρα της συγκρότησή τους το 1964
και όλα τα επόμενα έτη.
Τις αποστολές τις οποίες τους καθόριζε
το Σχέδιο Αμύνης Κύπρου,
με τον κωδικό «Αφροδίτη ‘73»,
σε περίπτωση τουρκικής εισβολής.
Στις προκαθορισμένες, κύριες και δευτερεύουσες ζώνες ευθύνης τους.
Τον οπλισμό τους. Τα άλλα μέσα και τη δύναμη ανδρών που εκάστοτε διέθεταν.
Μέχρι και καθ’ όλη τη διάρκεια των πολεμικών
επιχειρήσεων Ιουλίου και Αυγούστου του 1974.
Λεπτομερώς, ώρα με την ώρα και μέρα προς μέρα.
Ακόμη και με τα συγκεκριμένα ονόματα.
Και τον ρόλο που έκαστος έπαιξε
κατά την εξέλιξη στις αποστολές μάχης.
Των διοικητών, των αξιωματικών, μονίμων και εφέδρων,
Ελλαδιτών και Κυπρίων, οι οποίοι υπηρετούσαν σε κάθε μονάδα.
Και των ηρωικώς θυσιασθέντων Πυροβολητών.
Με συγκεκριμένες αναφορές των συνθηκών της θυσίας τους.
Και με ταυτόχρονη περιγραφή της δράσης
και άλλων μονάδων της ΕΦ και της ΕΛΔΥΚ,
τις οποίες υποστήριζε το Πυροβολικό
κατά τον 1ο Αττίλα του Ιουλίου και
στον 2ο Αττίλα του Αυγούστου
του ολέθριου 1974.
Το βιβλίο που παρουσιάζουμε απόψε προλογίζει
ο έργοις καταξιωμένος καθηγητής Ιστορίας του
Πανεπιστημίου Κύπρου Πέτρος Παπαπολυβίου.
Δημοσιεύονται επίσης και οι χαιρετισμοί: - Του μέχρι πρότινος Αρχηγού της ΕΦ
αντιστράτηγου Δημόκριτου Ζερβάκη
εκ του Πυροβολικού προερχομένου. - Του προέδρου του Παγκύπριου Συνδέσμου Εφέδρων Πυροβολικού Γιώργου Κοφτερού.
- Και του επίτιμου προέδρου και πρωτεπιστατούντος Κώστα Δράκου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ του συνόλου της συγγραφής οι αναφορές που ακολουθούν:
Εκτενής και λεπτομερέστατη, στιγμή προς στιγμή,
είναι στο βιβλίο και η παράθεση των διαδοχικών γεγονότων
και μαρτυριών, για την καταστροφή που υπέστη η τραγική
181 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού του Τρικώμου.
Με διοικητή τον θυσιασθέντα
αντισυνταγματάρχη Στυλιανό Καλμπουρτζή.
Στην Ασιεντρούσα, εκεί στο
Σιγχαρί του Πενταδακτύλου 23η Ιουλίου 1974.
Εξ αιτίας των πρωταίτιων διαταγών απαγόρευσης
της έγκαιρης μετακίνησής της, που εξέδιδαν
ο αρχι-πραξικοπηματίας επικεφαλής τότε του ΓΕΕΦ
ταξίαρχος Γεωργίτσης. Και το πειθήνιο όργανό του,
ο διοικητής Πυροβολικού, συνταγματάρχης Πούλος.
ΟΜΟΙΩΣ εκτενείς – άλλη μια
πολύ οδυνηρή γροθιά στο στομάχι –
οι συγκλονιστικές καταθέσεις και μαρτυρίες
πολλών παρόντων στα μοιραία γεγονότα,
αυτοπτών μαρτύρων και μαχομένων
Αντιαεροπόρων Πυροβολητών,
Για την τραγωδία της κατάρριψης, από τα φίλια πυρά,
του μεταγωγικού αεροσκάφους Νοράτλας «Νίκη-4», της 354 Μοίρας «Πήγασος».
Το οποίο φλεγόμενο συνετρίβη στον έκτοτε
ιερότατο του Ελληνισμού Τύμβο της Μακεδονίτισσας.
Παρασύροντας στον θάνατο το πλήρωμά του
και τους επιβαίνοντες Καταδρομείς της Διμοιρίας Τσαμκιράνη
της Α΄ Μοίρας Καταδρομών (σημερινής 35 ΜΚ των Ελλα-δικών μας)
που στάληκαν από τη Σούδα της Κρήτης
τα μεσάνυκτα 21ης προς 22α Ιουλίου
για να πολεμήσουν εδώ τους Τούρκους εισβολείς.
ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ λεπτομερώς και οι αποτελεσματικές δράσεις
των μονάδων Πυροβολικού. Και ο βαθμός αξιοσύνης
των αξιωματικών και οπλιτών, μονίμων,
κληρωτών και εφέδρων πολεμιστών,
σε αλλεπάλληλες αποστολές παροχής
αποτελεσματικών πυρών υποστήριξης
και αντιαεροπορικής κάλυψης,
στις μαχόμενες μονάδες της ΕΦ και της ΕΛΔΥΚ.
Αποτελεσματικών όμως, μόνον όπου, και μόνο όταν,
οι τότε επικεφαλής του ΓΕΕΦ και οι διατάσσοντες
από το χουντικό Αρχηγείο της Αθήνας
δεν απαγόρευαν την
δράση του Πυροβολικού:
Διότι, η φρικτή αλήθεια είναι ότι:
Ο τουρκικός Αττίλας, με την 39 και την 28 Μεραρχίες του,
προέλαυνε, ασταμάτητα ενισχυόμενος, και καταλάμβανε,
μέρα με τη μέρα συνεχώς και άλλα εδάφη μας,
κατά τη διάρκεια της συμφωνηθείσας εκεχειρίας,
από το απόγευμα της 22ας Ιουλίου έως τη 13η Αυγούστου,
είκοσι-δύο ολόκληρες μέρες,
κατά τις οποίες το ΑΕΔ και το ΓΕΕΦ
απαγόρευαν και «δέσμευαν»
τα πυρά του Πυροβολικού της ΕΦ.
Της μόνης ισχυρότερης δύναμης πυρός που διέθετε η άμυνά μας.
Εννέα Μοίρες και Τέσσερεις ανεξάρτητες Πυροβολαρχίες.
122 κανόνια, με ισχυρότερα εκείνα τα 20 ρωσικά των 100 χιλιοστών
με βεληνεκές έως 21 χιλιομέτρων.
Και 104 αντιαεροπορικά.
Και 1.258 άνδρες.
Οϊμέ κι αλίμονο.
Ήμουνα προσωπικά παρών εκεί στην ατίμωση.
Εικοσιενάχρονος τότε απολυόμενος ανθυπολοχαγός
του 2ου Λόχου του 256 Τάγματος Πεζικού.
Τρίτη 6η Αυγούστου 1974.
Η 28 Μεραρχία του Αττίλα
εξαπέλυσε την μάχη-μακελειό για την κατάληψη Καραβά και Λαπήθου
Με 86 συνολικά θυσιασθέντες συμπολεμιστές μας. - Σαράντα εννέα του 256 ΤΠ.
- Και έξι του 286 ΜΤΠ.
- Και τριάντα ένας του 70 ΤΜΧ.
Μόλις προχθές Κυριακή 29η Οκτωβρίου
Κηδέψαμε στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας
τ’ απομεινάρια των Μαρτυρικών Οστών
του Εφέδρου Λοχία του 70 ΤΜΧ
ΝΙΚΟΛΑ ΧΑΤΖΗΣΤΑΥΡΟΥ 26χρ. που εντοπίστηκαν
πρόσφατα στα σκλαβωμένα χώματα της Λαπήθου.
Ενός ακόμη από τους 86 θυσιασθέντες
στη Μάχη – Μακελειό της 6ης Αυγούστου 1974 - Χωρίς να επιτραπεί στις μοίρες Πυροβολικού της ΕΦ
να ρίξουν εκείνη τη μέρα, έστω και ένα βλήμα
για την υποστήριξη των ισχνών δυνάμεων του 256 Τάγματος Πεζικού. - Το οποίο είχε σταλεί εκεί εσπευσμένα,
ώστε να προλάβει να υψώσει τις γαλανόλευκες σημαίες μας
στις ταράτσες των κτηρίων.
Ως ένδειξη, για το υπεριπτάμενο ελικόπτερο των Οηέδων
που θα εντόπιζε, για την υποτιθέμενη γραμμή κατάπαυσης του πυρός ότι,
εκείνα τα εδάφη ήσαν ακόμη υπό τον έλεγχο της ΕΦ.
ΟΜΩΣ, κατά τη δική μας γνώμη,
το κυριότερο και το σπουδαιότερο που αναδεικνύει
αυτό το βιβλίο του Χάρη Αλεξάνδρου,
με πληρέστερα στοιχεία και τεκμήρια,
είναι τα γεγονότα και προπάντων τα ξεπίτηδες μη γενόμενα - εκείνα που δεν επιτράπηκε να γινούν –
την Παρασκευή 19η Ιουλίου 1974, όταν
ο τουρκικός αποβατικός στόλος πλησίαζε την Κύπρο.
Όταν το αρχηγείο της Χούντας από την Αθήνα διέταξε
τους υποτελείς του στο ΓΕΕΦ «Κύριοι, πάτε για ύπνο».
Αυτό ακριβώς, το «Κύριοι, πάτε για ύπνο»
είχε κάνει τίτλο του βιβλίου του, με τη δική του μαρτυρία
της 19ης Ιουλίου 1974, που βρέθηκε κι ο ίδιος στους διαδρόμους του ΓΕΕΦ,
ο τότε λοχαγός της 31 Μοίρας Καταδρομών Ελευθέριος Σταμάτης
που διοικούσε εκείνη την ημέρα
την αποκεφαλισμένη κατά το αδελφοκτόνο πραξικόπημα μονάδα του.
Ο ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ αποβατικός στόλος ορμούσε 19 Ιουλίου 1974
εναντίον της Κύπρου και η Χούντα (ΑΕΔ-ΓΕΕΦ)
δεν επέτρεψε, αλλά απαγόρευσε, στις μονάδες της ΕΦ και της ΕΛΔΥΚ
και σε όλες τις Μοίρες και Πυροβολαρχίες,
να βρεθούν εγκαίρως πανέτοιμες, όπως όφειλαν,
στις επάλξεις που προνοούσαν τα συγκεκριμένα Σχέδια Άμυνας,
για την απόκρουση της τουρκικής εισβολής.
Η μόνη μεγαλύτερη ισχύς πυρός που διέθετε η Κύπρος,
στερούμενη Αεροπορίας και Ναυτικού, ήταν
η ισχύς πυρός του Πυροβολικού της Εθνικής Φρουράς.
Αυτή η ισχύς διατάχθηκε να υπνώττει.
Διατάχθηκε να μην εκτελέσει την πρώτιστη αποστολή της.
Διατάχθηκε να παραμείνει αδρανής στα στρατόπεδά της.
Στόχος εντέλει των αεροπορικών βομβαρδισμών του Αττίλα,
με το πρώτο φως της 20ης Ιουλίου 1974.
Την διέταξαν από την Αθήνα οι στρατηγοί της Χούντας.
Εκείνοι που είχαν διατάξει πέντε μέρες νωρίτερα και
το κακούργημα του προδοτικού και αδελφοκτόνου
Πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974.
Η τουρκική Πολεμική Αεροπορία τα χαράματα του
Σαββάτου 20η Ιουλίου 1974
βομβάρδισε ανενόχλητη τις Μοίρες Πυροβολικού.
Εγκλωβισμένες ακόμη από τις διαταγές της Χούντας,
στα στρατόπεδά τους στην Αθαλάσσα.
Και όχι στους χώρους τάξης των πυροβόλων τους,
για την βύθιση των τουρκικών αποβατικών.
Το 50 Σύνταγμα της 39 Μεραρχίας του Αττίλα
αποβιβαζόταν ανενόχλητο στο αφρούρητο
Πέντε Μίλι της Κερύνειας.
Η τουρκική αεροπορία βομβάρδισε και βύθισε
την Τορπιλλάκατο Τ-3 του ηρωικού
υποπλοίαρχου Λευτέρη Τσομάκη
στ’ ανοικτά του λιμανιού της Κερύνειας, και
οι μονάδες υπεράσπισης της Κερύνειας δεν ήσαν καν
στις προβλεπόμενες για τον πόλεμο θέσεις τους.
Δεν αφέθηκαν να είναι.
Τους το απαγόρευσαν από την προηγούμενη μέρα,
την Παρασκευή 19η Ιουλίου 1974,
οι επικεφαλής της Χούντας στην Αθήνα.
Και οι επικεφαλής του Πραξικοπήματος στην Κύπρο.
Που δεν επέτρεψαν να είναι εγκαίρως στις πολεμικές τους θέσεις
οι υπερασπιστές της Κερύνειας.
Με ακρίβεια λεπτών της ώρας,
αυτό το βιβλίο που παρουσιάζουμε απόψε,
καταγράφει το μέγιστο αυτό άγος που υπέστη ο Ελληνισμός.
Τα γεγονότα της προδοσίας της Κύπρου.
Όπως την είχαν βιώσει, όπως την είχαν υποστεί
και την μαρτύρησαν και οι Πυροβολητές της ΕΦ
εκείνες τις ώρες των αποφράδων ημερών.
Προπάντων εκείνων των Μοιρών και Πυροβολαρχιών
που η αποστολή τους ήταν να ανακόψουν στις θάλασσες
προ των ακτών της Κερύνειας, την απειλούμενη και
συστηματικά προπαρασκευαζόμενη από τον Απρίλιο 1974,
τουρκική εισβολή.
Αλλά ούτε οι Πυροβολητές μας αφέθηκαν να βγάλουν
εγκαίρως από τα στρατόπεδα τους
τα πυροβόλα και να βυθίσουν με
τα βλήματά τους τα τουρκικά αποβατικά,
όπως όριζε τις αποστολές τους
το πολεμικό Σχέδιο «ΑΦΡΟΔΙΤΗ ‘73».
ΠΡΙΝ ΑΠΟ 15 χρόνια, 28η Σεπτεμβρίου 2008,
προσκεκλημένοι του νεαρότερου τότε Κώστα Δράκου,
σε μια σεμνή τελετή μνήμης στο οίκημα του
Παγκύπριου Συνδέσμου Εφέδρων Πυροβολικού, στη Λευκωσία,
μιλούσαμε για τον αείμνηστο ηρωικό αντισυνταγματάρχη
Παύλο Κουρούπη, διοικητή του 251 Τάγματος Πεζικού της Κερύνειας.
Ο οποίος θυσιάστηκε πεζομαχώντας στις προδομένες από τη Χούντα
κυπριακές Θερμοπύλες, στα χώματα του Άη Γιώρκη της Κερύνειας.
Του Κουρούπη, στον οποίο, παρά τις επίμονες προσπάθειές του
της Παρασκευής 19ης Ιουλίου 1974, το χουντοκρατούμενο ΓΕΕΦ
δεν επέτρεψε να βγάλει τη μονάδα του από το στρατόπεδο
της Γλυκιώτισσας και να επανδρώσει τους προβλεπόμενους
από την πολεμική της αποστολή, χώρους ζωτικής άμυνας.
Και επισημαίναμε τονίζοντας το ολεθριότερο ότι: - Εκεί στην Κερύνεια,
«υπήρξε ήδη από Παρασκευή 19η και Σάββατο 20η Ιουλίου 1974
και είναι έκτοτε η ισχυρότερη,
η πιο έμπρακτη,
η εν τοις πράγμασι απόδειξη,
και το επί των πρόσω τεκμήριο,
της προδοσίας που διαπράχθηκε
σε βάρος του Ελληνισμού στην Κύπρο».
Αυτό το βιβλίο του Χαράλαμπου Αλεξάνδρου
που παρουσιάζουμε απόψε,
αποτελεί πληρέστερη και
επαρκώς τεκμηριωμένη πλέον επαλήθευση.
ΕΝΟΠΛΗΣ σοφίας απόσταγμα,
ορθώς χαρακτήρισε αυτό το βιβλίο,
ο μέχρι πρότινος Αρχηγός ΓΕΕΦ
αντιστράτηγος Ζερβάκης.
Και πρόσθεσε τα εξής:
«Αποτελεί συστατικό για την ενίσχυση της συλλογικής μνήμης,
που παρ’ όλο τον βασανιστικό της πόνο, δεν μπορεί να ξεγίνει.
Αν όμως την αντικρύσουμε με θάρρος, δεν θα χρειαστεί να την ξαναζήσουμε».
Αγαπητοί φίλοι, δεν θα μακρυγορήσω άλλο.
Ελπίζω οι αναφορές μου, να σας έχουν υποκινήσει
ώστε να μελετήσετε με προσοχή το βιβλίο.
Να πείτε και σε άλλους να πράξουν το ίδιο.
Και ο καθένας να συναγάγει
τα δικά του προσωπικά συμπεράσματα.
Έκαστος αυτοκράτωρ της δικής του γνώμης.
Θέλω όμως να επιμείνω στο - κατά τη δική μου γνώμη – σημαντικότερο:
Για όταν κάθε φορά αναμετριόμαστε
με τις χειρότερες στιγμές της ιστορίας μας.
Το βαθύτερο αίτιο όλων αυτών των δεινών και ολέθρων.
Εκείνο που ο κορυφαίος ανά τους αιώνες
ιστορικός μας, ο Θουκυδίδης, όρισε στην
Ξυγγραφή του ως αληθέστερην αιτίαν.
Και αυτή υπήρξε πράγματι και σε μάς μία:
Ο Εμφύλιος Διχασμός.
Εκείνος που εκτραχυνόμενος προηγήθηκε και,
μοιραία αλλ’ αναπόδραστα,
άνοιξε την Κερκόπορτα στον Αττίλα.
Τα εμφύλια μας πάθη. Η προγονική μας πανούκλα.
Με αποτρόπαια κορύφωση το κακούργημα
του Πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974.
Ο Αλεξάνδρου στο βιβλίο που παρουσιάζουμε απόψε,
αποτυπώνει, ένα προς ένα, και τα γεγονότα
της διατεταγμένης χρησιμοποίησης μονάδων
του Πυροβολικού για την διάπραξη
του μέγιστου εγκλήματος, των αδελφοκτόνων
επιχειρήσεων στο χουντικό πραξικόπημα,
εναντίον του Ελληνισμού στην Κύπρο.
Θα τα διαβάσετε μελετώντας το βιβλίο.
Και θα αισθανθείτε τον αποτροπιασμό
της ανεπούλωτης συλλογικής πληγής μας.
Ζούμε το πεντηκοστό φθινόπωρο
από τα δεινά εκείνης της φρικτής τραγωδίας.
Αντλώντας απ’ τα δεινά μας,
κατορθώσαμε όλ’ αυτά τα χρόνια,
να εξαλείψουμε την εμφύλια μας πανούκλα.
Και να απενεργοποιήσουμε τα εργοστάσια
παραγωγής εμφύλιου μίσους.
Και τούτο αποτελεί την
πιο μεγάλη ενθάρρυνση ότι,
δεν θα υποστούμε μιαν άλλη,
όμοια με εκείνην την τραγωδία.
Της οποίας μια σημαντική πτυχή,
εκείνην του Πυροβολικού μας του 1974,
εξιχνίασε με υποδειγματική επάρκεια σε αυτό το
βιβλίο του ο Χαράλαμπος Αλεξάνδρου.
Θα ολοκληρώσω αυτή την ομιλία με έναν συνειρμό.
Συσσωρευμένης, διαχρονικά, σκληρής εθνικής αυτογνωσίας.
Μόλις την περασμένη Τρίτη ήταν
η 65η επέτειος της ηρωικής θυσίας,
του αγωνιστή της ΕΟΚΑ
Γιαννή Στυλλή από το Τρίκωμο,
πατέρα τεσσάρων ανήλικων αγοριών.
Έπεσε μαχόμενος, μαζί με τον συναγωνιστή του,
τον 24χρονο συγχωριανό του Νίκο Καραντώνη,
στον ένοπλο εθνικο-απελευθερωτικό αγώνα για
την αποτίναξη του αγγλικού ζυγού και
την Ένωση της Κύπρου με τη μητέρα Ελλάδα,
24 Οκτωβρίου 1958, στα 29 του χρόνια.
Το όνομα του ήρωα Γιαννή Στυλλή
είχε δοθεί στο στρατόπεδο της 181 Μοίρας Πυροβολικού
του Τρικώμου. Εκεί έτυχε να υπηρετεί
το 1974 ο τέταρτος και μικρότερος από τους γιούδες
που άφησε ορφανούς το 1958 ο πατέρας τους.
Ο Δεκανέας Γιάννος Στυλιανού, της 181 Μοίρας,
γιός του ήρωα Γιαννή Στυλλή, θυσιάστηκε
20η Ιουλίου 1974 στο Σιχαρί.
Στον βομβαρδισμό που υπέστη από
την τουρκική αεροπορία η τραγική 181 του Καλμπουρτζή.
Το κατέγραψε στην σελίδα 177 αυτού του βιβλίου του
και στην υποσημείωση 409 ο Χαράλαμπος Αλεξάνδρου.
Για να καρφώσουμε ανεξίτηλα στον νου μας - είναι η δική μου επιμονή – την φρικτή μας αλήθεια ότι:
Τα παιδιά της πιο δοξασμένης γενιάς της Κύπρου,
της γενιάς της ΕΟΚΑ τα τέκνα, καταδικάστηκαν το 1974
να είναι η πιο καταραμένη γενιά αυτής της πατρίδας.
Νεκροί στις προδομένες από την Χούντα
κυπριακές Θερμοπύλες.
Αυτά όλα ορίζουν το πρώτιστο καθήκον στις νεότερες γενιές.
Και σε όλους όσοι από εμάς τους γηραιότερους
διαθέτουμε ακόμα κάποια αποθέματα ακμής.
Να ξεπλύνουμε την ατίμωση του 1974.
Ν’ ανατρέψουμε την εδραιωνόμενη
μισό ήδη αιώνα τουρκική κατοχή.
Ν’ απελευθερώσουμε τα σκλαβωμένα από τον Αττίλα
ελληνικά εδάφη της Κύπρου.
Με την μεγαλύτερη σοφία που προσφέρει
η μελέτη και η γνώση, – προς αποφυγήν –
των χειρότερων στιγμών της ιστορίας μας.
Το βιβλίο του Αλεξάνδρου, τις αναδεικνύει εναργέστατα.
Γι’ αυτό του οφείλουμε την ευγνωμοσύνη μας.
Σε ευχαριστούμε φίλτατε. Καλό διάβασμα φίλοι μου.
Λάζ.Α.Μαύρος 30.10.2023
