Η Αγία Βαρβάρα έζησε το 3ον αιώνα μ.Χ στη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας, επί εποχής του Ρωμαίου αυτοκράτορα Μαξιμιανού.
Είχε για πατέρα τον Διόσκορο, ο οποίος ήταν Εθνικός φανατικός – ειδωλολάτρης.
Κατά κάποιον τρόπο, η Βαρβάρα κατασκεύασε και ένα τρίτο παράθυρο ώστε να τιμήσει την Αγία Τριάδα. Την πίστη της στον Χριστιανισμό την φανέρωσε και στον πατέρα της, ο οποίος βλέποντας την αλλαγή στάσης της Αγίας Βαρβάρας, έγινε έξαλλος και την παράδωσε στον Ρωμαίο έπαρχο για να την θανατώσει.
Ο πατέρας της για να προφυλάξει την Αγία Βαρβάρα( η οποία ήταν πολύ όμορφη) από διάφορους μνηστήρες, διάταξε και την κράτησε έγκλειστη σε πύργο, όπου υπήρχαν δύο παράθυρα.
Εδώ να αναφέρουμε ότι την περίοδο αυτή βρίσκονταν σε εξέλιξη οι διωγμοί των Χριστιανών σε όλη την Ρωμαϊκή επικράτεια.
Ο Ρωμαίος έπαρχος, βλέποντας την ομορφιά της Αγίας Βαρβάρας, αρχικά προσπάθησε να την κάνει να μετανοήσει, αλλά μπροστά στην ανένδοτη στάση της, την υπόβαλε σε βασανιστήρια και τελικά την καταδίκασε σε αποκεφαλισμό. Όρισε δε ως δήμιο της τον ίδιο τον πατέρα της, που ήταν και δική του επιθυμία.
Την ίδια ώρα που ο πατέρας αποκεφάλιζε την Αγία Βαρβάρα, έπεσε και ο ίδιος νεκρός, κτυπημένος από κεραυνό.
Τον τιμωρό αυτό κεραυνό συμβολίζουν τα πυρά του Πυροβολικού. Το 1829 η Αγία Βαρβάρα καθιερώθηκε ως η προστάτιδα του Ελληνικού Πυροβολικού.
Η μνήμη της τιμάται στις 4 Δεκεμβρίου από την Χριστιανική Ορθόδοξη εκκλησία, την Ρωμαιοκαθολική, καθώς και από την Αγγλικανική εκκλησία.
Ως σύμβολα της Αγίας, θεωρούνται ο κεραυνός, ο πύργος με τα τρία παράθυρα, το άγιο ποτήριο, είτε κλαδί φοίνικα, ενώ οι διάφορες αγιογραφίες την απεικονίζουν να κρατά τα σύμβολα αυτά.
Με τη δημιουργία της Εθνικής Φρουράς το 1964 και τη συγκρότηση της Διοίκησης Πυροβολικού και των πρώτων Μονάδων Πυροβολικού, η Αγία Βαρβάρα ανακηρύχτηκε σαν προστάτιδα του όπλου του Πυροβολικού όπως ακριβώς για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις
Ο πρώτος εορτασμός για τη Μεγαλομάρτυρα Αγία Βαρβάρα, πραγματοποιήθηκε την 4η Δεκεμβρίου 1964, στο στρατόπεδο «Ανδρέα Κάρυου» στην Αθαλάσσα, στην παρουσία όλης της πολιτικής, θρησκευτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της πατρίδας μας.
Οι εορτασμοί της προστάτιδας του Πυροβολικού, ήταν πάντοτε συνυφασμένοι με τη ιστορία της Πατρίδας μας και επαναλαμβάνονταν κάθε χρόνο μέχρι και το 1974, με εξαίρεση το 1967 λόγω των γεγονότων Κοφίνου – Αγίου Θεοδώρου και το 1968, λόγω της έντασης με τη Χούντα των Αθηνών και την αποχώρηση της Ελληνικής Μεραρχίας.
Ο τελευταίος εορτασμός της Μεγαλομάρτυρος Αγίας Βαρβάρας, πριν τη προδοσία και την καταστροφή του 1974, πραγματοποιήθηκε στο στρατόπεδο «Δημητράκη Χριστοδούλου» στην Αθαλάσσα, και σ’ αυτόν παρουσιάστηκαν όλα τα πυροβόλα που διέθετε τότε το Πυροβολικό μας και τα οποία έδωσαν τον επικό αγώνα για την απόκρουση της Βάρβαρης τουρκικής Εισβολής οκτώ μήνες αργότερα.
Η καταστροφή και τα ολοκαυτώματα που το Πυροβολικό προσέφερε στον Αγώνα για απόκρουση της Βάρβαρης Τουρκικής Εισβολής το καλοκαίρι του 1974, με τη ολική σχεδόν καταστροφή τριών μονάδων του, και τους εκατό ένδεκα ηρωικούς νεκρούς και αγνοούμενους, έφερε την προσωρινή αναστολή των επισήμων εορτασμών της Αγίας Βαρβάρας.
Λαβωμένο το Πυροβολικό, γιόρτασε ξανά επίσημα τη Προστάτιδα του την 4η Δεκεμβρίου 1977, στο στρατόπεδο «Χρήστου Σαμάρα» στην Αθαλάσσα.
Το 2010, ο εορτασμός πραγματοποιήθηκε στο στρατόπεδο Αντιστράτηγου Χατζηδάκη Εμμανουήλ στην Αγία Βαρβάρα και στα πλαίσια του Εορτασμού αυτού, τελέστηκαν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ήρωα Διοικητή της 173 ΜΑ/ΤΠ Αντισυνταγματάρχη Εμμανουήλ Χατζηδάκη, την οποία προσέφερε προς την Εθνική Φρουρά ο Σύνδεσμος μας.
Τα τελευταία χρόνια οι εορτασμοί πραγματοποιούνται σε διάφορα στρατόπεδα όπου εδρεύουν μονάδες του Πυροβολικού. Και κατά τους εορτασμούς, παρουσιάζονται τα νέα οπλικά συστήματα που αποκτά το Πυροβολικό μας και τα οποία το καθιστούν αξιόμαχο αντίπαλο για τον εχθρό.
Αξιοσημείωτη ήταν η συμμετοχή του Παγκυπρίου Συνδέσμου Εφέδρων Πυροβολικού, στους επίσημους εορτασμούς που πραγματοποιήθηκαν το 2005 και το 2006, στο στρατόπεδο «Χρήστου Σαμάρα» στην Αθαλάσσα, με τη παρουσίαση εκθέσεων Ιστορικών Φωτογραφιών του όπλου μας, αλλά και η πραγματοποίηση εορτασμών στο Οίκημα του Συνδέσμου, από το 2007 και μετέπειτα.
Οι πυροβολητές της Εθνικής Φρουράς τιμούν την προστάτιδα τους από την πρώτη ημέρα ύπαρξης τους.
Η Αγία Βαρβάρα σώζοι το Πυροβολικό.
